پداگوژی (مربیگری) فنی و حرفه ای

استفاده از چند مصحح برای تصحیح اوراق آزمون باعث افزایش اعتبار نتایج می‌شود زیرا:

• خطاهای فردی در تصحیح کاهش می‌یابد
• قضاوت‌های شخصی متعادل می‌شوند
• نمره‌دهی عادلانه‌تر و یکنواخت‌تر انجام می‌شود
• قابلیت اطمینان نمرات افزایش پیدا می‌کند

این روش به ویژه در آزمون‌های مهم و پرجمعیت کاربرد دارد.

کلمه صحیح «روایی» است.

روایی یک ویژگی مهم در آزمون‌هاست که نشان می‌دهد آزمون تا چه حد قادر است همان چیزی را اندازه‌گیری کند که ادعا می‌کند.

در این سوال اشاره شده که آزمون باید ویژگی‌ای داشته باشد که برای اندازه‌گیری اهداف مورد نظر کافی و مناسب باشد - این دقیقاً تعریف روایی است.

روایی تضمین می‌کند که آزمون واقعاً همان مهارت، دانش یا ویژگی مورد نظر را می‌سنجد و نه چیز دیگری.

بارم‌بندی نسبی روشی است که در آن نمره هر سوال بر اساس میزان دشواری یا اهمیت آن تعیین می‌شود.

در این روش:

• سوالات سخت‌تر یا مهم‌تر نمره بیشتری دریافت می‌کنند
• سوالات آسان‌تر یا کم‌اهمیت‌تر نمره کمتری دارند
• توزیع نمرات بر اساس ارزش آموزشی و سطح چالش سوالات انجام می‌شود

این روش با بارم‌بندی مساوی تفاوت دارد که در آن همه سوالات نمره یکسانی دارند.

این آزمون از ویژگی اعتبار برخوردار است.

توضیح:

• وقتی یک آزمون چندین بار در بازه‌های زمانی کوتاه اجرا می‌شود
• و نتایج تقریباً یکسانی به دست می‌آید
• به این معنی است که آزمون پایایی یا قابلیت اعتماد دارد
• پایایی یکی از انواع اعتبار (روایی) آزمون محسوب می‌شود
• این ویژگی نشان می‌دهد که آزمون تحت شرایط مشابه، نتایج ثابتی تولید می‌کند

کلمه صحیح "تراکمی" است زیرا:

آزمون تراکمی به منظور جمع‌آوری اطلاعات از میزان یادگیری فراگیران در پایان یک دوره آموزشی برگزار می‌شود. این آزمون معمولاً در مقاطع پایانی اجرا می‌شود و هدف اصلی آن سنجش مجموع آموخته‌های دانش‌آموزان است.

در مقابل، آزمون تشخیصی در ابتدا و آزمون تکوینی در حین فرآیند آموزشی انجام می‌شوند.

ارزشیابی پایان دوره آموزشی ابزاری است برای سنجش میزان موفقیت دوره.

هدف اصلی آن جمع‌آوری اطلاعات دقیق است تا مشخص شود:

• آیا اهداف از پیش تعیین شده آموزشی محقق شده‌اند؟
• شرکت‌کنندگان چه میزان از مطالب را فراگرفته‌اند؟
• آیا روش تدریس و محتوای دوره مؤثر بوده است؟

پاسخ "کسب اطلاعات لازم در خصوص تحقق اهداف آموزشی" به درستی این مفهوم را نشان می‌دهد که ارزشیابی، وسیله‌ای برای اندازه‌گیری دستیابی به اهداف اصلی دوره است.

این اطلاعات به بهبود کیفیت دوره‌های آینده کمک می‌کند.

در آزمون‌های چندگزینه‌ای، گزینه‌ها باید از نظر ساختار جمله‌بندی با تنه سوال هماهنگ باشند.

این هماهنگی به این معناست که:

• گزینه‌ها باید از نظر دستوری با سوال کامل شوند
• جمله تشکیل شده از سوال و گزینه باید از نظر معنایی صحیح باشد
• طول و سبک نگارش گزینه‌ها باید مشابه باشد
• گزینه‌ها نباید اطلاعات اضافی یا گمراه‌کننده داشته باشند

هدف از این هماهنگی این است که آزمون شونده بتواند به راحتی ارتباط بین سوال و گزینه‌ها را درک کند و تنها محتوای علمی مورد سنجش قرار گیرد.

آزمون‌های عینی به گونه‌ای طراحی می‌شوند که تصحیح آن‌ها کاملاً مستقل از نظر و قضاوت شخصی مصحح انجام می‌شود.

در این نوع آزمون‌ها:

• پاسخ‌ها از پیش تعیین شده و مشخص هستند
• معیارهای نمره‌دهی کاملاً عینی و یکسان برای همه
• امکان استفاده از کلید تصحیح استاندارد وجود دارد

مثال‌هایی از آزمون‌های عینی شامل تست‌های چهارگزینه‌ای، صحیح-غلط، و جورکردنی می‌شوند که در آن‌ها پاسخ درست از قبل مشخص است.

این در مقابل آزمون‌های ذهنی قرار می‌گیرد که تصحیح آن‌ها به قضاوت و نظر شخصی مصحح بستگی دارد.

سوال می‌پرسد: در کدام آزمون‌ها امکان اعمال نظر مربی کمترین است؟

پاسخ داده شده: چندگزینه‌ای

توضیح:

• آزمون‌های چندگزینه‌ای دارای پاسخ‌های از پیش تعیین شده هستند
• پاسخ‌ها عینی و استاندارد می‌باشند
• امکان تفسیر شخصی یا اعمال سلیقه در تصحیح بسیار محدود است
• برخلاف آزمون‌های تشریحی یا عملی که مربی می‌تواند بر اساس نظر خود نمره دهد

بنابراین در آزمون‌های چندگزینه‌ای، کمترین امکان برای اعمال نظر شخصی مربی وجود دارد.

سطح عکس‌العمل (Reaction) اولین و سریع‌ترین سطح در مدل ارزشیابی کرک پاتریک است.

این سطح بلافاصله پس از آموزش اندازه‌گیری می‌شود و به بررسی موارد زیر می‌پردازد:

• رضایت شرکت‌کنندگان از دوره
• نظر آنان درباره محتوا و روش آموزش
• احساسات و عکس‌العمل‌های اولیه

این سطح متداول‌ترین نوع ارزشیابی است زیرا اجرای آن ساده و کم‌هزینه بوده و نتایج آن به سرعت مشخص می‌شود.

هدف اصلی این سطح، سنجش میزان پذیرش و علاقه‌مندی فراگیران به برنامه آموزشی است.

ابزارهای اندازه‌گیری آموزشی برای سنجش دقیق عملکرد و پیشرفت یادگیرندگان باید دارای سه ویژگی اساسی باشند:

صحت (دقت):
ابزار باید قادر باشد نتایج واقعی و نزدیک به حقیقت را ارائه دهد. این به معنای اندازه‌گیری بدون خطا و انحراف است.

اعتبار (روایی):
ابزار باید دقیقاً همان چیزی را اندازه‌گیری کند که برای سنجش آن طراحی شده است. به عنوان مثال، یک آزمون ریاضی باید مهارت‌های ریاضی را بسنجد نه معلومات عمومی.

عینیت (پایایی):
نتایج باید مستقل از شخص تصحیح‌کننده باشد. یعنی اگر چند نفر یک پاسخنامه را تصحیح کنند، به نتایج یکسانی برسند.

این سه ویژگی در کنار هم، ابزار اندازه‌گیری آموزشی را قابل اعتماد و معتبر می‌سازند.

روایی ساختار آزمون به این معناست که:

• سوالات آزمون باید به درستی مفهوم مورد نظر را بسنجند
• رتبه‌بندی و نمره‌دهی سوالات باید منطقی و مبتنی بر واقعیت باشد
• ساختار کلی آزمون باید با هدف اندازه‌گیری هماهنگ باشد

به عبارت دیگر، روایی ساختار تضمین می‌کند که آزمون واقعاً همان چیزی را می‌سنجد که ادعا می‌کند و نتایج آن معتبر است.

ارزشیابی آموزشی فرآیندی نظام‌مند برای جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات درباره عملکرد آموزشی است.

وظیفه اصلی آن مقایسه شرایط موجود (وضعیت فعلی عملکرد، یادگیری یا برنامه آموزشی) با شرایط مطلوب (اهداف، استانداردها یا انتظارات تعیین‌شده) است.

این مقایسه به قضاوت درباره کیفیت، اثربخشی و کارایی فعالیت‌های آموزشی منجر می‌شود و مبنای تصمیم‌گیری برای بهبود و توسعه آموزشی قرار می‌گیرد.

برگزاری آزمون شفاهی این امکان را به مصحح می‌دهد که مستقیماً توانایی‌های زبانی و ذهنی فراگیر را مشاهده و ارزیابی کند.

ویژگی‌های اصلی که در پاسخ اشاره شده:

• سنجش قدرت بیان: آزمون شفاهی کیفیت صحبت کردن، تسلط کلامی و شیوایی بیان را می‌سنجد
• ارزیابی نظم فکری: چینش منطقی مطالب و سازماندهی افکار در پاسخ‌ها مشخص می‌شود
• سنجش تمرکز فکری: توانایی حفظ تمرکز تحت فشار مصاحبه و ارائه پاسخ‌های منسجم ارزیابی می‌گردد

این ویژگی‌ها در آزمون‌های کتبی به سختی قابل اندازه‌گیری هستند.

سوال درباره مدل ارزشیابی کرک پاتریک است که چهار سطح دارد:

• سطح ۱: واکنش (رضایت شرکت‌کنندگان)
• سطح ۲: یادگیری (افزایش دانش و مهارت)
• سطح ۳: رفتار (تغییر در عملکرد و رفتار)
• سطح ۴: نتایج (تأثیر بر سازمان)

سطح رفتار سومین سطح است و میزان انتقال یادگیری به محیط کار را اندازه‌گیری می‌کند.

این سطح بررسی می‌کند که آیا فراگیران آنچه آموخته‌اند را در عمل به کار می‌گیرند و رفتارشان تغییر کرده است یا خیر.

ارزشیابی پایانی نوعی از ارزشیابی است که معمولاً در پایان یک دوره آموزشی برگزار می‌شود.

هدف اصلی آن تعیین میزان یادگیری فراگیران و تصمیم‌گیری برای ارتقاء به سطوح بالاتر است.

این نوع ارزشیابی معمولاً:

• به صورت آزمون نهایی برگزار می‌شود
• نتایج آن برای رتبه‌بندی استفاده می‌شود
• مبنای تصمیم‌گیری برای ارتقاء تحصیلی قرار می‌گیرد

بنابراین با توجه به هدف ذکر شده در سوال (رتبه‌دهی و ارتقاء به سطوح بالاتر)، ارزشیابی پایانی گزینه صحیح است.

این روش به دلایل زیر باعث تقویت اعتماد به نفس و صرفه‌جویی در وقت فراگیر می‌شود:

• شروع با سوالات ساده: به فراگیر کمک می‌کind با موفقیت اولیه، اعتماد به نفس پیدا کند
• افزایش تدریجی سختی: از ایجاد ناامیدی در ابتدای کار جلوگیری می‌کند
• صرفه‌جویی در زمان: فراگیر زمان خود را روی سوالات ساده تلف نمی‌کند
• آماده‌سازی ذهنی: ذهن فراگیر به تدریج برای حل مسائل پیچیده‌تر آماده می‌شود

این رویکرد روانشناختی، یادگیری را کارآمدتر و لذت‌بخش‌تر می‌سازد.

سوال درباره فرآیندی است که پس از اندازه‌گیری انجام می‌شود و وظیفه آن تحلیل جامع عملکرد است.

پاسخ صحیح "سنجش" می‌باشد.

توضیح:
سنجش فرآیندی است که بعد از جمع‌آوری داده‌ها از طریق اندازه‌گیری صورت می‌گیرد. در این مرحله، داده‌های جمع‌آوری شده مورد تحلیل و تفسیر قرار می‌گیرند تا ارزیابی دقیق‌تری از عملکرد به دست آید.

ویژگی‌های اصلی سنجش:

• تحلیل چندبعدی عملکرد
• تفسیر داده‌های اندازه‌گیری شده
• ارائه دید جامع از وضعیت موجود
• مبنایی برای تصمیم‌گیری‌های آینده

سوال درباره روش اندازه‌گیری عمق و اطلاعات فراگیران است.

آزمون تشریحی مناسب است زیرا:

• فراگیر باید پاسخ را خودش بنویسد
• سنجش درک عمیق و تحلیل ممکن می‌شود
• توانایی بیان مطالب به صورت منسجم ارزیابی می‌شود

این نوع آزمون برخلاف آزمون‌های تستی، فقط دانش سطحی را اندازه نمی‌گیرد.

در آزمون‌های صحیح-غلط، احتمال حدس زدن بیشتر است زیرا:

• فقط دو گزینه وجود دارد (صحیح یا غلط)
• شانس موفقیت با حدس زدن ۵۰٪ است
• حتی بدون دانش کافی، احتمال پاسخ درست بالاست

این در حالی است که در آزمون‌های چندگزینه‌ای با گزینه‌های بیشتر، احتمال حدس زدن موفق کاهش می‌یابد.