سوال شماره 15552 چندگزینه‌ای
آزمون نظام مهندسی نقشه برداری
در نقشه‌برداری، کدام روش برای کاهش خطای سیستماتیک در اندازه‌گیری‌های زاویه‌ای بیشترین تأثیر را دارد؟

گزینه‌ها:

  • 1. استفاده از تئودولیت با قابلیت جبران خودکار
  • 2. استفاده از روش حداقل مربعات در پردازش داده‌ها
  • 3. اعمال تصحیحات دمایی و فشار جو
  • 4. انجام مشاهدات متقابل (مستقیم و معکوس) ✓ صحیح

پاسخ صحیح:

  • انجام مشاهدات متقابل (مستقیم و معکوس)

توضیحات:

در نقشه‌برداری، خطای سیستماتیک ناشی از عوامل ثابت و قابل پیش‌بینی مانند خطای محوری تئودولیت، انکسار نور یا خطای کولیماسیون است.

روش مشاهده متقابل (مستقیم و معکوس) به این صورت عمل می‌کند:

  • ابتدا زاویه را در حالت مستقیم (مثلاً با تلسکوپ در وضعیت عادی) اندازه می‌گیرید.
  • سپس تلسکوپ را ۱۸۰ درجه حول محور افقی و ۱۸۰ درجه حول محور قائم می‌چرخانید و همان زاویه را در حالت معکوس اندازه می‌گیرید.

با میانگین‌گیری از این دو اندازه‌گیری، خطاهای سیستماتیک ثابت (مان