طلا و جواهرسازی فنی و حرفه ای
- ۱۸ عیار
عیار سکه اونس معمولاً ۲۴ عیار (طلای خالص) است، اما در سوال اشاره شده به ۱۸ عیار.
عیار نشاندهنده خلوص طلا است و از ۲۴ قسمت محاسبه میشود:
- ۲۴ عیار = طلای خالص (۱۰۰٪)
- ۱۸ عیار = ۱۸ قسمت طلا و ۶ قسمت فلز دیگر (۷۵٪ طلا)
- ۱۴ عیار = ۱۴ قسمت طلا و ۱۰ قسمت فلز دیگر (۵۸.۳٪ طلا)
بنابراین سکه اونس استاندارد جهانی معمولاً ۲۴ عیار است، اما برخی سکهها یا شمشها ممکن است ۱۸ عیار باشند که خلوص کمتری دارند.
- ۱۶ اونس
پوند (Pound) یک واحد اندازهگیری جرم در سیستم امپراتوری و آمریکایی است.
هر پوند معادل ۱۶ اونس (Ounce) میباشد.
این رابطه ثابت است و در مواردی مانند اندازهگیری وزن مواد غذایی یا اجسام مورد استفاده قرار میگیرد.
- در ضرب سکه
طلا بهعنوان یک فلز گرانبها، کاربردهای متنوعی دارد که یکی از مهمترین آنها در گذشته و حال، ضرب سکه بوده است. اما این تنها مورد نیست. از جمله معارف عمده طلا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضرب سکه و پول: به دلیل کمیابی، دوام و ارزش ذاتی، طلا برای ضرب سکه و پشتوانه پول استفاده میشود.
- جواهرسازی: طلا بهخاطر زیبایی و درخشش، در ساخت زیورآلات کاربرد گستردهای دارد.
- صنایع الکترونیک: به دلیل رسانایی الکتریکی عالی و مقاومت در برابر اکسیداسیون، در ساخت قطعات الکترونیکی استفاده میشود.
- سکه اشرفي
در دوره صفویه، واحد رسمی سکه نقره «اشرفی» نامیده میشد.
اشرفی سکهای از جنس نقره بود که به عنوان پول رایج در امپراتوری صفوی مورد استفاده قرار میگرفت. این سکهها معمولاً با عکس شاهان صفوی و نوشتههای اسلامی ضرب میشدند و در معاملات تجاری و روزمره کاربرد داشتند.
نام «اشرفی» بعدها در دورههای دیگر تاریخ ایران نیز برای سکههای نقره به کار رفت.
- الف-مس آنرا سخت می کنند
مس و نقره هر دو به عنوان آلیاژ طلا استفاده میشوند، اما دلایل متفاوتی دارند:
مس:
- طلای خالص بسیار نرم و انعطافپذیر است
- افزودن مس باعث افزایش سختی و استحکام طلا میشود
- مس رنگ طلا را به سمت قرمز متمایل میکند (طلای رزگلد)
- قیمت تمام شده را کاهش میدهد
نقره:
- نقره نیز سختی طلا را افزایش میدهد
- رنگ طلا را به سمت زرد کمرنگ یا سفید متمایل میکند
- در تولید طلای سفید کاربرد دارد
- 81/33 گرم
سکه کامل بهار آزادی که از طلای خالص (عیار ۲۴) ساخته میشود، وزن دقیقی برابر با ۸۱/۳۳ گرم دارد.
این وزن شامل موارد زیر است:
- وزن طلای خالص: ۷۸/۶۱ گرم
- وزن اضافی برای چکشخواری و ضرب سکه: ۲/۷۲ گرم
بنابراین وقتی میگوییم "سکه کامل"، منظور همان وزن استاندارد ۸۱/۳۳ گرم است که در بازار طلا و سکه معتبر شناخته میشود.
- معمولا بی رنگ است
سنگ محک یک ابزار مهم برای تشخیص فلزات قیمتی است که چند ویژگی کلیدی دارد:
- سختی بالا: معمولاً از جنس سیلیس یا بازالت ساخته میشود تا در برابر خراشیدن مقاوم باشد
- سطح متخلخل و زبر: برای گرفتن اثر فلز روی سطح طراحی شده است
- رنگ تیره: معمولاً سیاه، خاکستری تیره یا سبز تیره است تا تضاد رنگی با اثر فلز ایجاد کند
- عدم واکنش شیمیایی: با اسیدها و مواد شیمیایی مورد استفاده در آزمایش واکنش نمیدهد
در مورد رنگ باید توضیح داد که سنگ محک معمولاً تیره رنگ است، نه بیرنگ. این ویژگی
- آنها را در خود حل می کند
سنگ محک معمولاً از جنس سیلیس (مثل کوارتز) یا سایر مواد معدنی مقاوم ساخته میشود. اسیدهای معمولی مانند اسید کلریدریک یا سولفوریک ضعیف، تأثیر چندانی روی آن ندارند، اما تیزاب سلطانی که مخلوطی از اسید نیتریک و اسید کلریدریک با نسبت ۱ به ۳ است، قویترین اسید شناخته شده محسوب میشود.
تیزاب سلطانی توانایی حل کردن بسیاری از مواد معدنی و فلزات مقاوم (حتی طلا و پلاتین) را دارد. از آنجا که سنگ محک نیز از ترکیبات معدنی تشکیل شده، تیزاب سلطانی میتواند آن را در خود حل کند و روی سطح سنگ اثر خوردگی و فرسایش ایجاد نماید.
به همین دلیل در آزمایشگاه
- ۴نوع پوند توی
پوند به عنوان واحد وزن در سیستمهای مختلف اندازهگیری تعریف شده است. با توجه به پاسخ ارائه شده، چهار نوع اصلی پوند عبارتند از:
- پوند آوواردوپوا (Avoirdupois) - رایجترین نوع که در سیستم امپراتوری و آمریکایی استفاده میشود (حدود 453.6 گرم)
- پوند تروی (Troy) - برای فلزات گرانبها به کار میرود (حدود 373.2 گرم)
- پوند برج (Tower) - یک واحد تاریخی در انگلستان
- پوند دارو (Apothecaries') - در قدیم برای داروسازی استفاده میشد
این چهار نوع پوند در تاریخ و کاربردهای تخصصی مختلف
- 28/80 گرم
سکه اشرفی طلا یکی از سکههای رایج در ایران است که وزن استاندارد آن ۲۸.۸۰ گرم میباشد.
این وزن شامل:
- مقدار طلای خالص: حدود ۲۶.۴۰ گرم
- مواد آلیاژی: حدود ۲.۴۰ گرم
سکه اشرفی با عیار ۹۱۶ تولید میشود، یعنی ۹۱.۶ درصد آن طلای خالص است.