پداگوژی (مربیگری) فنی و حرفه ای
- اعتبار نتایج آزمون افزایش می یابد.
استفاده از چند مصحح برای تصحیح اوراق آزمون باعث افزایش اعتبار نتایج میشود زیرا:
- خطاهای فردی در تصحیح کاهش مییابد
- قضاوتهای شخصی متعادل میشوند
- نمرهدهی عادلانهتر و یکنواختتر انجام میشود
- قابلیت اطمینان نمرات افزایش پیدا میکند
این روش به ویژه در آزمونهای مهم و پرجمعیت کاربرد دارد.
- روایی
کلمه صحیح «روایی» است.
روایی یک ویژگی مهم در آزمونهاست که نشان میدهد آزمون تا چه حد قادر است همان چیزی را اندازهگیری کند که ادعا میکند.
در این سوال اشاره شده که آزمون باید ویژگیای داشته باشد که برای اندازهگیری اهداف مورد نظر کافی و مناسب باشد - این دقیقاً تعریف روایی است.
روایی تضمین میکند که آزمون واقعاً همان مهارت، دانش یا ویژگی مورد نظر را میسنجد و نه چیز دیگری.
- بارم بندی نسبی
بارمبندی نسبی روشی است که در آن نمره هر سوال بر اساس میزان دشواری یا اهمیت آن تعیین میشود.
در این روش:
- سوالات سختتر یا مهمتر نمره بیشتری دریافت میکنند
- سوالات آسانتر یا کماهمیتتر نمره کمتری دارند
- توزیع نمرات بر اساس ارزش آموزشی و سطح چالش سوالات انجام میشود
این روش با بارمبندی مساوی تفاوت دارد که در آن همه سوالات نمره یکسانی دارند.
- اعتبار
این آزمون از ویژگی اعتبار برخوردار است.
توضیح:
- وقتی یک آزمون چندین بار در بازههای زمانی کوتاه اجرا میشود
- و نتایج تقریباً یکسانی به دست میآید
- به این معنی است که آزمون پایایی یا قابلیت اعتماد دارد
- پایایی یکی از انواع اعتبار (روایی) آزمون محسوب میشود
- این ویژگی نشان میدهد که آزمون تحت شرایط مشابه، نتایج ثابتی تولید میکند
- تراکمی
کلمه صحیح "تراکمی" است زیرا:
آزمون تراکمی به منظور جمعآوری اطلاعات از میزان یادگیری فراگیران در پایان یک دوره آموزشی برگزار میشود. این آزمون معمولاً در مقاطع پایانی اجرا میشود و هدف اصلی آن سنجش مجموع آموختههای دانشآموزان است.
در مقابل، آزمون تشخیصی در ابتدا و آزمون تکوینی در حین فرآیند آموزشی انجام میشوند.
- کسب اطلاعات لازم در خصوص تحقق اهداف آموزشی
ارزشیابی پایان دوره آموزشی ابزاری است برای سنجش میزان موفقیت دوره.
هدف اصلی آن جمعآوری اطلاعات دقیق است تا مشخص شود:
- آیا اهداف از پیش تعیین شده آموزشی محقق شدهاند؟
- شرکتکنندگان چه میزان از مطالب را فراگرفتهاند؟
- آیا روش تدریس و محتوای دوره مؤثر بوده است؟
پاسخ "کسب اطلاعات لازم در خصوص تحقق اهداف آموزشی" به درستی این مفهوم را نشان میدهد که ارزشیابی، وسیلهای برای اندازهگیری دستیابی به اهداف اصلی دوره است.
این اطلاعات به بهبود کیفیت دورههای آینده کمک میکند.
- مکمل تنه سوال باشد.
در آزمونهای چندگزینهای، گزینهها باید از نظر ساختار جملهبندی با تنه سوال هماهنگ باشند.
این هماهنگی به این معناست که:
- گزینهها باید از نظر دستوری با سوال کامل شوند
- جمله تشکیل شده از سوال و گزینه باید از نظر معنایی صحیح باشد
- طول و سبک نگارش گزینهها باید مشابه باشد
- گزینهها نباید اطلاعات اضافی یا گمراهکننده داشته باشند
هدف از این هماهنگی این است که آزمون شونده بتواند به راحتی ارتباط بین سوال و گزینهها را درک کند و تنها محتوای علمی مورد سنجش قرار گیرد.
- عینی
آزمونهای عینی به گونهای طراحی میشوند که تصحیح آنها کاملاً مستقل از نظر و قضاوت شخصی مصحح انجام میشود.
در این نوع آزمونها:
- پاسخها از پیش تعیین شده و مشخص هستند
- معیارهای نمرهدهی کاملاً عینی و یکسان برای همه
- امکان استفاده از کلید تصحیح استاندارد وجود دارد
مثالهایی از آزمونهای عینی شامل تستهای چهارگزینهای، صحیح-غلط، و جورکردنی میشوند که در آنها پاسخ درست از قبل مشخص است.
این در مقابل آزمونهای ذهنی قرار میگیرد که تصحیح آنها به قضاوت و نظر شخصی مصحح بستگی دارد.
- چند گزینه ای
سوال میپرسد: در کدام آزمونها امکان اعمال نظر مربی کمترین است؟
پاسخ داده شده: چندگزینهای
توضیح:
- آزمونهای چندگزینهای دارای پاسخهای از پیش تعیین شده هستند
- پاسخها عینی و استاندارد میباشند
- امکان تفسیر شخصی یا اعمال سلیقه در تصحیح بسیار محدود است
- برخلاف آزمونهای تشریحی یا عملی که مربی میتواند بر اساس نظر خود نمره دهد
بنابراین در آزمونهای چندگزینهای، کمترین امکان برای اعمال نظر شخصی مربی وجود دارد.
- سطح عکس العمل
سطح عکسالعمل (Reaction) اولین و سریعترین سطح در مدل ارزشیابی کرک پاتریک است.
این سطح بلافاصله پس از آموزش اندازهگیری میشود و به بررسی موارد زیر میپردازد:
- رضایت شرکتکنندگان از دوره
- نظر آنان درباره محتوا و روش آموزش
- احساسات و عکسالعملهای اولیه
این سطح متداولترین نوع ارزشیابی است زیرا اجرای آن ساده و کمهزینه بوده و نتایج آن به سرعت مشخص میشود.
هدف اصلی این سطح، سنجش میزان پذیرش و علاقهمندی فراگیران به برنامه آموزشی است.